10 misteret e shkencës sipas "LiveScience"

10 misteret e shkencës sipas "LiveScience"



Lidhja mendje-trup

Ç‘ndikim
ka mendja te trupi? Po trupi te mendja? Pikëpyetje të cilat shkenca i
ka shtruar prej shekujsh, pa arritur në një shpjegim të pranueshëm.
Pavarësisht progreseve gjigande, të kryera nga hyrja në skenë e
neuroshkencave gjatë dy dekadave të fundit, shumë fenomene mbeten të
mbuluara nga misteri edhe për mjekësinë.




Perceptimet ekstrashqisore

Janë
të panumërta përpjekjet për të provuar vlefshmërinë e aftësive
ekstrashqisore, që të gjitha pa kurrfarë suksesi apo rezultati pozitiv.
Por në të njëjtën mënyrë ka qenë e pamundur edhe demonstrimi i
falsitetit të këtyre përvojave, duke i futur kështu në sirtarin e të
pazgjidhshmeve. Ka shumë të ngjarë që aftësia për të parathënë të
ardhmen, apo funksionimi i "fuqive psikike" të mos arrihet të
shpjegohet përmes instrumenteve që na vë në dorë shkenca, ose të paktën
ato që kemi sot në dispozicion.



Prag-vdekja

Janë
të panumërta dëshmitë e njerëzve që kanë shkuar shumë pranë vdekjes.
Drita në fund të tunelit, fakti që këta njerëz shihnin trupin e tyre
nga jashtë, ndjesia e një lloj paqeje të papërshkrueshme, janë
përshkrime që hasen thuajse në të gjitha përgjigjet e atyre që i kanë
përjetuar çaste të tilla. E megjithatë, askush nuk ka arritur të japë
një përgjigje lidhur me këtë fenomen. As në një drejtim, e as në
tjetrin.




UFO-t

Që ekzistojnë objekte
fluturuese të paidentifikuara, as që vihet më në dyshim. Të shumta, të
panumërta janë kontaktet vizuale përmes radarëve, për të cilat
autoritetet aeronautike ushtarake e civile nuk dinë të japin përgjigje.
Por duhen shumë më tepër prova që të vërtetohet se brenda këtyre
mjeteve fluturuese jashtëtokësore gjenden alieno, sidomos për
shkencëtarët.



Deja-vu

Ndjesi që e ke përjetuar
edhe më parë një përvojë të caktuar, se e ke parë një vend ku nuk ke
qenë kurrë, se ke dëgjuar prej kohësh një muzikë të re, ose, e thënë në
frëngjisht "Deja-vu". Kërkimet shkencore kanë gjetur një seri
justifikimesh lidhur me fenomenin, por nuk kanë arritur kurrë të japin
përgjigjet për shkaqet e vërteta dhe natyrën e tij.



Fantazmat

Yje
të vërteta në letërsi e në kinema, por ka të ngjarë të jetojnë edhe
përtej botës së fantazisë. Sugjestion apo realitet, fakti është që
dëshmitë, ashtu si edhe në rastin e UFO-ve, janë të panumërta dhe në të
njëjtën mënyrë, as për fantazmat askush nuk ka marrë përsipër të gjejë
një përgjigje të pranueshme.




Zhdukjet e mistershme

Në
rastet për të cilat shkenca nuk është në gjendje të japë përgjigje,
hyjnë edhe ato të njerëzve të zhdukur. Kur as edhe vetë segmentet
shkencore të policive nuk arrijnë në përfundime të sakta, as shkenca
nuk është në gjendje të ofrojë përgjigje të pranueshme.



Intuita

Shqisa
e gjashtë, bindja e pashpjegueshme dhe e pavetëdijshme mbi diçka të
caktuar, si të ishte një teoremë matematike, mbi të cilën nuk kemi
kurrfarë dyshimi. Mes mekanizmave të shumta psikike, shkenca nuk arrin
të japë përgjigje të pranueshme as mbi intuitën. Për Platonin bëhej
fjalë për kujtime dijesh nga jetë përpara asaj aktuales. Por Platoni
besonte në kalimin e shpirtrave nga një trup te tjetri, kështu që
filozofi i madh nuk mund të renditet bashkë me shkencëtarët të cilët
mbeten me gojë hapur, përpara intuitave, nga ato më të kotat, deri te
ato matematiket...



Këmbëmadhi

Këmbëmadhi i
Amerikës, një kafshë e ngjashme me njeriun, por me përmasa shumë më të
mëdha. Nga ai, përveç dëshmive të bëra nga amerikanët e trembur, mbeten
vetëm gjurmë shumë të mëdha këmbësh në dëborë. Shaka apo gjurmë këmbësh
të një qenieje të ngjashme me ne? Kushëri me Jetin apo njeriun e borës
në Tibet, të cilin shumë alpinistë betohen se e kanë parë në Himalajë.
Bashkë me të tjerët, hyn në ato raste të cilat shkenca nuk arrin t‘i
verifikojë për mungesë provash, por që për të njëjtin motiv nuk mund
t‘i falsifikojë.



Fëshfërima e Taosit


Taos
është një qytet i vogël në Nju-Meksiko (të shteteve të Bashkuara të
Amerikës). Disa prej banorëve të tij, - rreth 2% - prej vitesh dëgjojnë
një lloj fëshfërime me frekuencë të ulët që vjen nga shkretëtira që
rrethon qytetin. Pasojë e presionit të ulët atmosferik për një pjesë të
banorëve? Ndoshta po, por askush nuk merr përsipër ta njohë si
përgjigje përfundimtare, shkenca duhet të hetojë më thellë për të
arritur në një përfundim. Shërben pikërisht për këtë qëllim dhe falë
metodës së saj të përpjekje-dështim dhe eksperimenteve të vazhdueshme
ia ka dalë t‘u japë shpjegime shumë gjërave, të cilat kohë më parë
dukeshin të pashpjegueshme.